1930-аад онд ЗХУ-д өрнөсөн хэлмэгдүүлэлт Улаан армийн даргалах бүрэлдэхүүнийг хамгийн их дайрч, зэвсэгт хүчнийг ихээхэн сулруулаад байсан нь Эх орны дайны эхэн үеийн ялагдлын гол шалтгаан болсон гэдгийг судлаачид тэмдэглэдэг. Дайн эхлэхэд цэргийн даргалах бүрэлдэхүүн, улс төрийн удирдагч нарын 75 хувь нь тухайн албан тушаалдаа дөнгөж нэг жил хүрэхгүй хугацаатай ажилласан хүмүүс байлаа. Судлаачдын тооцоогоор 1937-1938 онд гэхэд л Улаан арми, тэнгисийн цэргийн флотын 40 гаруй мянган дарга офицерууд хэлмэгдсэний 9000 гаруй нь дээд тушаалын хүн байжээ.
1937 онд ЗХУ Иргэний дайнаас тодрон гарсан гарамгай цэргийн жанжнууд болон төлөвшсөн таван маршалтай болсон байсан ч гурав нь болох М.Н.Тухачевский, А.И.Егоров, В.К.Блюхер нарыг хэлмэгдүүлж буудан хороосон эмгэнэлт түүхтэй. Мөн арми командлагч дээд тушаалын дөрвөн офицер, флот командлагч хоёр офицер, хоёрдугаар зэрэглэлийн арми командлагч 12 офицер, корпус командлагч 67 офицерынхоо 60-ыг нь, дивиз командлагч 199 офицерынхоо 136-г, бригад командлагч 397 офицерынхоо 211-ийг нь улс төрийн хэлмэгдүүлэлтэд өртүүлжээ. Домогт С.М.Будённый, Б.М.Шапошников, Д.Г.Павлов, С.К.Тимошенко нарыг ч ногоон малгайтнууд баривчлахаар зэхэж байжээ. Дайн яг эхэлчихээд байхад ч Дотоод хэргийн ардын комиссариатын газар К.А. Мерецков, П.В. Рычагов, Г.М.Штерн зэрэг хэдэн цэргийн дарга нарыг бөөнөөр нь баривчилж 1941 оны аравдугаар сард буудан хороож байсан юм.
Энэ аймшигт хэлмэгдүүллийн гайгаар 1941 оны зун гэхэд улаан армийн хуурай замын цэргийн даргалах бүрэлдэхүүний дөнгөж 4,3 хувь нь дээд боловсролтой, 36,5 хувь нь дунд боловсролтой хүн байлаа. Гэтэл 15,9 хувь нь цэргийн боловсролгүй, үлдэх 43,3 хувь нь түргэвчилсэн курс төгссөн, нөөцөөс татагдсан хүмүүс болчихсон байжээ.
Улаан армийн энэ хэлмэгдүүллийг ихэнх судлаачид ердөө л Сталины засаглалыг бэхжүүлэхийн төлөө хийсэн гэж үздэг. Цэргийн дарга нарыг ердөө гадаадын, германы тагнуул, төлөөний хүн гэж хэлмэгдүүлж байв. Домогт маршал Тухачевскийг гэхэд л эх орноосоо уравсан Троцкийтой холбоотой, төрийн эргэлт хийх гэж байсан, Сталиныг үл хүндэтгэдэг хэмээн хэлмэгдүүлсэн юм. Уинстон Черчиль “Улаан армийн дарга нарыг германы тагнуул элементүүдээс цэвэрлэх энэ ажиллагаа нь түүний байлдах чадварт маш хүнд хохирол учруулсан юм” гэж тэмдэглэсэн байдаг.
Германы цэргийн дарга нарын тухайд ихэнх нь цэргийн дээд боловсролтой, Польш, Франц, Голланд, Дани, Норвеги, Чехословакт 1939-1940 онд явуулсан байлдааны туршлагатай, зарим нь бүр дэлхийн нэгдүгээр дайны туршлагатай хүмүүс байсан бол Улаан армийн дарга нарт ийм туршлага тун бага байлаа. Ийм туршлагатай хүмүүсээ бараг цөмийг нь буудчихсан эмгэнэлт түүх Оросын түүхэнд үлджээ.
Орос яах вэ орхи
Монголын тухай бас ийм нийтлэл бичээрэй
Сталины энэ харигслал үнэн.Үнэхээр харамсмаар шүү.Дэлхийн п дайныг авч гарсан ганц гол маршал бол Жуков.Учир нь Жуков халх голын дайныг удирдсан хүн.Аргагүй л үүгээр л нэг ганц олигтойхон командлагч гаргаж авчээ.Монгол ч ялгаагүй,хамаг шилдэг дарга нараа устгаж дуусаад байлаа.
ТЭГЭХГҮЙ ӨӨР ЯАДАГ ЮМ ТЭД НАР ЧИНЬ УРВАХ ГЭЭД БАЙСАН ЮМ ЧИНЬ
Үнэн шүү. Одоо ч манайд нэг цэвэрлэгээ хийх болчихоод байна.
Хүсэл чинь хүзүүгээр чинь татах болноо!!!!
Hamgiin turuun chamaig avahaar ochih bolno shunu yam uu uureer beldej baigaarai chinii husel bieleh bolno
Тухачевскийд байгуулсан ямар ч цэргийн гавьяаны байхгүй. Тамбовт гарсан тариачдын бослогыг хүнд, артиллер, химийн зэвcэг хэрэглэн дарсан. Монголд Маршал Дэмид 32 оны бослогыг цус урсган дарсан шиг.
32 оны бослогын дарахаас өөр зам байгаагүй
цус урсган дарах биш цэргийн ажиллагаа явуулж дарсан юм тэгэх ч ёстой шаардлага гарсан далай лам банчин богд гэж элийрэгч гадны гар хөл болж монголыг хорлох гэсэн хомхой санаатнуут хүртэх ёстойгоо хүртсэн тэд муусайнууд мөрөөрөө далдарцгаахгүй энгийн ард түмэнд гай хөөгөө чирж их хохироосон
танай өвөө эмээ чинь улаан малгайт байсан уу гэмгүй хүн буудаад хөрөнгийг нь дээрэмддэг
БНМАУ-ын маршал Гэлэгдоржийн Дэмид жанжин бол 1921 оны ардын журамт цэрэгт тулалдсан партизан . 1934 онд Хасаг, Хятадын Гоминданы дээрэмчидтэй бас л тулалдаж явсан хүн . 1932 оны бослого бол Хятадын үйлчилж байсан Ванчин богдын дэмжлэгтэйгээр хийгдсэн Хятадын өдөөн хатгалаг байсан юм . Түүхэн сурвалж ч үүнийг батладаг . Дэмид жанжин хорлогдохоосоо нэг жилийн өмнө буюу 1936 онд Японы өдөөн хатгагчдыг бас л илрүүлэн дарсан баатар юм . Дэмид жанжин бол Монголын ард түмний баатар хүн шүү . Битгий хийсэн гавьяаг нь үгүйсгэ . Та бид хоёр тэр хүний энд нь ч хүрэхгүй . Дэмид бол Монголын ард түмний эрэлхэг баатар хөвгүүн байлаа ..
Дэмид жанжины хувьд бол монгол улсын цэрэг 10 хан жилийн дотор аялан байлдах чадвартай болгосон хүн юм. Эрчис мөрөн хүртэл давшиж, Ховдын морьт хороо нэг сарын хугацаанд дайснаа дарж, 4 хүний хохиролтой Хайртын даваагаар цасан дундуур буцан ирсэн гавьяатай юм шүү. Жинхэнэ жанжин бол Дэмид.
Наад баримтаа тодорхой бич нэ үү
Yag unen. Bi neg nutagin beltgel offitser. Nutagtaa ochih bolgond hushuun deer ni ochij yosoldog
Arhabgai , ih tamir sum, hunt nuuraas baruun zugt, nan undur brigadin nutagt baidag. Jinhene unenig meddeg, eh oronch tand blalaa, andaa
Харин монголд байлдаж, ажиллаж байсан Жуков, Конев, Рокоссовский, Судец, Плиев бүгд ялалтын баатарууд болсон юм. Монгол улс тэднийг аварсан уу.
Судец буудуулсан
Судец хэзээ буудуулав? Миний санахад Хүүхэд залуучуудын нэвтэрхий толь дээр зураг хөрөг нь гардаг.
shaadag har gichii ve niseh huchnii marshal sudets buudulagui shu,
Тэд Монголд Халхын голд байлдаж байсан тулдаа хэлэмэгдүүлэлтээс мултарч аз нь шовойсон. Тэгээгүй бол ч бас л будаа. Ядаж байхад Жуковын адаар ааш, Рокосовскийн гадаадын хүн гэдэг бол ч баараггүй хэлмэгдүүлэлтэнд өртөх маш том шалтгаан нь байх байсаан
barag tiim gehuudee ted halh gold baatarlag gaviya bguulsanaaraa Stalind unelgdej oros ornoo hamgaalah chuhal uureg noogdoj aguu eh ornii jinhen baatruud bolson yum yalaltiin paradiig Rokossovkii komandallaj JUKOV udirdsan yumdaa ted halh goloos tursun jinhen baatruud yumda Halh goliin baildaand yavaagui bol ted jinhen stalinii helmegduultend urthud mash oirhon bsan gj tuuhchid yaridag yum bilee
Оросын ард түмний Монголын төлөө хийсэн олон олон үйлсийг бид хэзээч мартах учиргүй билээ. Коммунист нийгмийн тэр хүнд үед бид хамтдаа хэлмэгдэж хамтдаа тулалдаж, бас хамтдаа бүтээн байгуулж ирсэн түүхтэй гэдгийг бид хойч үедээ уламжлан үлдээх ёстой.
Тиймээ. Бидний Тусгаар тогтнол ч Оростой холбоотой. Заримдаа ингэж бодогддог. Орос нь тэр олон Республикийг еертее нэгтгэсэн мертлее ядуу буурай манай улсыгн талаар тийм бодлого баримтлаагуйд нь олзуурхдаг. Польшийн хэсэг нутгийг ч бас Орост нэгтгэж байсан шдээ. Харин ч бидний Тусгаар тогтнолын телее Сталин их зуйл хийсэн. Америк Хятад болон бусад улсуудаар манай улсын Тусгаар тогтнолыг хулээн зевшееруулэхийн тулд естой л улс терийн заль мэх, ухаан санаагаа уралдуулж, их гурний дээрэнгуй узэл, тулган шаардалтыг хослуулан байж энэ Эрх челее, Тусгаар тогтнолыг бидэнд егсен.
Монголлын тусгаар тогтнолд Муулдаг АНУ Хятад хоёрын оролцоо их бий
хужаагийн оролцоо гэж юу байгаан. Манайхыг тусгаар тогтнуулахгүй, хятадын нэг муж болгоно гэж хамгийн их донгосцгоосон нь хужаа шүү:
Зөвшөөрөхөөс аргагүй үнэн.
Oros ah nar shig gunduugui, tuch ulsuud delhiid bna uu ? Bi dunguj gerleed, ail boloh gej yadaj baihad, bas huu garsan , neg muu baga deslegched ---tuhain ueiin Lativin /Oros / hoshuuch Genrih , manai ger buld , krislo, huuhdin or ter holoos chireed l irj baisan yum daa, neg udaa minii hariutsisan rot , uil ajilgaa yavuulah gesen, benzin dutmag, angid benzin baidaggui, argaa bariad Zuvlultin StM hoshuuch Basiild helehed Ural mashinaar duuren benzin avchirj ugch bilee. Bi yahav gants shil yum zadlaad l uchuuhen hariu barij bilee. Getel neg udur l orosuud butsaad l tag bolson. Buural shinelee tailaagui oros naiz mini haa yavna daa ?
Oros hunii mos chanar sain bj bolnoo. Ghdee orosiin tur zasag bol mongoliin ard tumnii tur zasag bish. Mongol oron hen negen horsh ornii duu oron bish!!! Oorsdiigoo bitgii dutuu unel.
Яасан нялуун юм бөөлжлөө. Олон аавын хүү цусаа орост өргөж тусгаар тогнолоо олж авсан. Одоо эгийн гол гээд хар л даа яаж боож байгааг, муусайн дуракууд
Өнөөгийн Монгол улсын тусгаар тогтнолын эцэг бол генералисмус И В Сталин мөн
Үнэн л дээ. Их олон нүгэл үйлдсэн ч Монголын тусгаар тогтнолыг олон улсад хүлээн зөвшөөрүүлэхэд гол үүрэг гүйцэтгэсэн хүн.
Яга үнэн.
solior hunii durgui hurgeh gesen uu yum medehguigee gaihuulj bna uu
Сталин яах аргагүй монголд их тус хүргэсэн Цаанаа ямарч бодолтой байсан хамаагүй_ бид л лав хожсон Энд маргах юм алга Гучаад мянган хүнээ заавал ал гэж хэлээгүй харин хүн цөөхөнтэй та нар хоригдол болгоод байшин бариул зам засуул гэсэн протокол байдаг юм Манай маршал өөрийг нь тоохгүй байсан Дэмид Гэндэн Малж генерал нарыг нухаснаа сайрхаж Сталинд дуулгахад нь "Настанет твоя .../очередь/ тоже" гэсэн байдаг. Үнэнхүү бярдаж жижиг орнуудынхан сүрдэж чацгаа гоожуулж байждээ
UGAASAA TEGEJ BUUDAAGUI BAISAN BOL UDIID OROSIN UNDES SUURI ZUVLULT ULS,MONGOL ULS GEJ BAIHGUI BAIH BAILAA PZDAKUUDAA
Харин тийм
Ugtaa bol zovlolt oros daind yalagdsan bol deer baisan yum. Ulaan teroristuud barag yalagdsan dooo. Zovlolt 27 saya hunee aldsan harin getman 9 saya. Tegeheer hen ni yalsan baih uu.
Тэмбүүтэй xятaд эмгэн шимнусга
Тухачевскийд байгуулсан ямар ч цэргийн гавьяаны байхгүй. Тамбовт гарсан тариачдын бослогыг хүнд, артиллер, химийн зэвcэг хэрэглэн дарсан. Монголд Маршал Дэмид 32 оны бослогыг дарсан шиг.
Урал, Туркестан, Кавказад цагаан гвардыг бутцохиж байсан. Польштой хийсэн дайнд гол үүрэг гүйцэтгэсэн. Зөвлөлтийн танкын цэргийн хөгжлийн үндэс суурийг тавилцсан. Яах аргагүй цэргийн чадварлаг жанжин, цэргийн зүтгэлтэн хүн.
Иргэний дайн, польштой хийсэн дайнд нилээн үүрэг гүйцэтгэсэн. Ялангуяа польшийг бутцохисон нь тухачевский. Будённыйн буруу шийдвэрээс болж польшийг ялж чадаагүй
Ингэж цэвэрлэгээ хийсэн учраас ЗХУ эх орны дайнд ялсан. Хэрэв урвагч, тагнуул, хорлон сүйтгэгчдийг дайнаас өмнө устгаагүй бол Германд ялагдах байсан гэдэг. Тухачевски бол үнэхээр дайсанд урвасан тагнуул байсан. Харин манайд дайны өмнө Японд урвасан хошууч Бямбаа мэтийг барьж чадаагүй алдсан.
Шал худлаа юм бичихээ боль. Оросууд дэлхийн 1-р дайн, хувьсгал, иргэний дайнд 12 сая хүнээ алдсан. Наад "алдарт жанжингууд" чинь эзэн хаан, эх орноосоо урвасан, өөрийн ард түмнийхээ эсрэг улаан тeppop үйлдсэн яргачид байгаа юм. Зохих шангаа хүртсэн нь тэр. Хэлмэгдсэн юм биш.
ХАРТАЙ ХАРГИС ДАРАНГУЙЛАГЧЫН ХАР САНААНЫ ГАЙГААР ТЭР ДАЙН ИХ УДААН ОЛОН ЖИЛ ҮРГЭЛЖИЛЖ ОЛОН ЗУУН МЯНГАН ХҮМҮҮСИЙН АМЬ НАСААР ТОГЛОСОН.ЧАДВАРЛАГ ДАРГА НАРГҮЙ ТЭНЭГҮҮД ХЭТ ОЛОН БАЙСАН БОЛ ЯЛАГДАХ БАЙСАН БАЙХ ШҮҮ.
Зөвхөн 1938-01-21-нд Сталины гарын үсгээр Улаан армийн 11 000 дарга, офицерийг шоронгоос суллаж, ажилд нь эргүүлэн томилсон байдаг. Армийнханыг ингэж хэлмэгдүүлэгсэд нь ЗХАрдынКомиссаруудын Дарга Гамарник (еврей), Армийн УТГ дарга Эйхман (еврей) нар байсан юм.
Гамарник чинь бараг л эхний ээлжинд баригдсан хүн шүү дээ. Хэлмэгдүүлэлтийн ард сахалт нөхөр л байсан. Тэрээр өөрөө гардан хийгээгүй, ягода, ежов, берия нараар гүйцэтгүүлсэн
Bitgii ulin hutsaad bai. Mahchin araatan stalinii suns sha aj yavna
Тэмбүүтэй xyжaa эмгэн шимнусга пиздa
chinii eej chini tembuutei gichiii yumuu tee