Ангилал

Сайтын талаар ярилцъя Уншигчдын санал бодол

1905 оны Монголд болсон газар хөдлөлтУншсан61,870

Энэ газар хөдлөлт одоогийн Цэцэрлэг сумын нутагт 2 удаа хүчтэй хөдөлж, Буянтын нурууны ар, Хул азаргын нурууны өврөөр их бага хагарал үүссэн байна. Газар хөдлөлт нь үдийн алдад болжээ.

Өнгөрсөн зуунд Монголд хөдөлсөн хамгийн хүчтэй газар хөдлөлт бол Увс аймгийн газар нутгийг дамнасан 1905 оны 7-р сарын 9, 23-нд болсон газар хөдлөлт юм. Энэ газар хөдлөлтөөр Увс нуурын өмнөд хэсгээс эхлээд Хан Хөхийн урд бэлийн Модон даваа, Цагаан нуурын хойд эрэг, Их хар ус голын хойд бэл, Тэргэтийн нурууны хойд бэл, Баруун гол, Ярцагийн голын хавцал, Ойгон нуурын хотгор газрын хойд хормой, Булнайн нурууг арлан, Тэсийн голын эхийг дайран Сангийн далайн өмнө эрэг хүртэл 500 км урт хагарал үүссэн байна.

Эл хагарал нь 2,3-5,8 метр өргөн, 1-5 метр гүн, зарим хэсэгт 10-100 метр өргөн, 20-60 метр гүн, олон том жижиг ангал үүсч, хүн мал орж сүйдсэн байна. Газар хөдлөлтөөс хойш 2 сарын дараа Оросын эрдэмтэн А.В.Вознесенский ердийн хөсгөөр ирж судалгаа хийж, газар хөдлөлтийн хүч 11-12 баллд хүрч, 7 сая ам дөрвөлжин км газар нутгийг хамран доргисон байна гэдэг дүгнэлт хийжээ.

 

Энэ газар хөдлөлт одоогийн Цэцэрлэг сумын нутагт 2 удаа хүчтэй хөдөлж, Буянтын нурууны ар, Хул азаргын нурууны өврөөр их бага хагарал үүссэн байна. Газар хөдлөлт нь үдийн алдад болжээ. Газар дүнгэнэн дуугарч байснаа уулнаас чулуу нурж, гол, жижиг нуурын ус цацагдан, уулын мод үндсээрээ суга цацагдан ханаран ойчиж байжээ. Газар хөдлөлтийн улмаас хуучин байсан булаг шанд алга болж зарим газар шинээр гарсан байна. 1905 оны газар хөдлөлт хүчтэй байсан боловч хагаралт үүссэн газар ойн амьтан цөөн, суурин газар байгаагүйгээс эвдрэл сүйрэл бага гарсан байна. Эрдэмтэн А.В.Вознесенскийн мэдээлж байгаагаар "Тэсийн хүрээнд 2 шавар байшин нурж, 30 орчим жижиг дуган модон байшинд гэмтэл учирч, Алтан Хөхийн нуруунд байсан 3 нуурын 2 нь алга болжээ" гэж бичжээ. Булнайн нурууны арын хагарлын үеэр хонь хариулж явсан айлын хүү хоньтойгоо орчихсон. Хэдэн хоног хагарлын гүнээс хонь майлах дуу гарч байсан гэж настай хүмүүс ярьж байсан гэдэг. Аймгийн нутаг дэвсгэр бүхэлдээ 7-8 баллын газар хөдлөлтөд оршдгийг эрдэмтэд судалж тогтоосон байна.  Цэцэрлэг сумын нутаг газар хөдлөлтийн идэвхитэй бүсэд ордог байна. Тус сумын нутагт 1957, 1989 онд газарт хөдлөлт болж байсан байна.

Сэтгэгдэл 23ЭнгийнХэвтээБосооСэтгэгдэл бичих-Aa+
2022, 3 сар 22. 12:29
Зочин

Булнай нуруу Байх Буянты нуруу биш шүү

2020, 9 сар 5. 20:38
Зочин

Зочин .ХААНт оросын ХӨРӨНГӨТ ны хувьсгалыг угтаж сануулга өгч дээ !

2022, 10 сар 17. 20:24
Орк

Эргүү ац

2021, 1 сар 13. 18:52
Зочин

Тэнэг

2021, 1 сар 12. 11:50
Зочин

stupid

2021, 1 сар 18. 14:36
Зочин

chi uuruu stupid

2018, 4 сар 22. 23:07
Зочин

Uvsad lav hogshchuud 3 tsalam(buguil) zalgaj ter angarhai ruu hiigeed boloogui (hun bas baij magad gej bodson yum uu esvel baisan ch yum uu) heden honog mal mailah chimee garch baigaad duugui bolson gej yarij baij bilee.

2021, 1 сар 13. 14:21
Зочин

Tiim shvv

2021, 1 сар 12. 11:50
Зочин

stupid

2017, 12 сар 10. 10:41
Зочинхан

Аль аймгийн цэцэрлэг сум бэ?

2021, 1 сар 12. 19:27
Зочин

Хөвсгөл аймаг

2020, 10 сар 21. 18:32
Зочин

УВС

2020, 10 сар 3. 20:19
Зочин

Хөвсгөл

2019, 12 сар 16. 21:55
Зочин

буянтын нуруу гэж хаач байхгүй газрын зураг дээр тийм тэмдэглэсэн юмч үгүй зөв нэршилээр нь бол булнай нуруу гэж манай орны томоохон нуруудын нэг юм.хархад нэг их өндөргүйч далайн түвшинээс дээш өргөгдсөнөөрөө. мөн урт сунаж тогтсон зэргээрээ томоохондоо орно . газар хөдлөлтийн тухайд булнай нурууны хөсгөл цагаан уул суманд харяалагдах хэсэг бүтэнээрээ орох ба цэцэрлэг сум цаашлаад увсаймаг ханхөхий хүртэл үргэлжилсэн газрын гав үүссэн юм одооч ул мөр нь арилаагүй байгаа

2019, 12 сар 15. 1:08
Зочин

Hovsgol

2019, 11 сар 26. 14:43
Зочин

Хөвсгөл аймгийн Цэцэрлэг сум

2019, 11 сар 23. 15:11
Зочин

Arhangai

2017, 12 сар 20. 23:06
Зочин Ч.Ганбаатар

Хөвсгөл

2017, 11 сар 26. 11:57
Зочин

Газар хөдлөх үед хүн амьтан бараг бол үхдэггүй гэж байгаа. Харин хүмүүс өөрсдийн хийсэн бүтээлд үхдэг гэсэн. Гол төлөв байшин нурж нурангад дарагдаж үхдэг гэсэн. тэр үед Монголчууд бүгд гэртэй байсан, гэр яах вэ нураад л өгнө 1 цагийн дараа буцаад л бариастай сайхан шүүдээ. Зүгээр л сайхан зүлгэн дээр гэрээ байриад амьдрахсандаа.

2018, 10 сар 22. 9:48
Зочин

OO

2017, 12 сар 8. 16:12
Зочин

tegeech tegeed hen horisiin

2019, 11 сар 24. 21:10
Зочин

hha

2020, 2 сар 21. 18:49
Зочин

How many to G hole laю

Сэтгэгдэл бичих
Санамсаргүй нийтлэл [ Энд дарна уу ]